Արմատ և ածանց
Արմատը բառի հիմնական իմաստն արտահատող մասն է, հիմքը: Արմատը արտահայտում է բառի հիմնական իմաստը և չի բաժանվում բաղադրիչների:
Օրինակ՝ թագ արմատից ունենք թագավոր, անթագ, թագուհի բառերը:
Բառի վերջից կամ սկզբից ավելացող մասնիկները, որոնք փոխում են բառի իմաստը և կազմում նոր բառեր, կոչվում են ածանցներ:
Օրինակ՝ տուն-անտուն, գիր—գրություն, խմոր—խմորեղեն:
Այս բառերի ան, ություն, եղեն մասնիկները ածանցներ են:
Առաջադրանքներ՝
1.Տրված բառերը կազմող մասերն առանձնացրո՛ւ: Արմատներն ընդգծիր:
Օրինակ՝ մայրություն – մայր + ություն
անամոթ, ամպոտ, քարոտ, օդային, դժգոհ, հեռավոր, բարություն, գրավոր, անորոշ, տհաճ:
2. Գտիր հետևյալ բառերի ընդհանուր արմատները:
ամառանոց, ամառային-
ջերմություն, ջերմանավ-
նավահանգիստ, նավավար-
վարիչ, վարել, ղեկավար-
հազարավոր, հազարամյակ-
3. Կազմիր նոր բառեր հետևյալ արմատներով՝
քար, հող, դաս, տուն, երկար, հերոս, սխալ
4.Կազմիր բառեր հետևյալ ածանցներով՝
ավոր, ուրդ, որդ, ական, արան, անք, ավուն
5.Գրիր մեկ բառով՝
մարդ, որը լողում է-
մարդ, որը հեծանիվ է քշում-
մարդ, որը մեքենա է վարում-
մարդ, որը ճամփա է գնում-
մարդ, որն առաջնորդում է-
մարդ, որը որս է անում-
մարդ, որն անցնում է ինչ-որ տեղով-
մարդ, որը գնումներ է կատարում-
Ո՞ր ածանցը ավելացավ բոլոր բառերը կազմելիս:
6.Ի՞նչ բաղադրիչներից են կազմված գետակ, անբիծ, քարափ, ծով, ձոր, դասարան բառերը: Բաժանիր բաղադրիչների: Օրինակ՝ մայրիկ-մայր+իկ, անտուն-ան+տուն, գրատախտակ-գիր+ա+տախտակ, սեղան-չի բաժանվում և այլն:
Խոշորացույց 